Narodowe karty płatnicze są dostępne w wielu krajach na świecie. Mieszkańcy Danii i Szwecji posiadają karty Dankort oraz BankAxept, które są odpowiednikiem dobrze znanych nam w Polsce, kart płatniczych jak Visa, czy Mastercard. W ramach ciekawostki przybliżymy skąd wziął się pomysł na stworzenie narodowej karty płatniczej Dankort.
Po co komu narodowa karta płatnicza?
Dankort jest obecna na duńskim rynku od ponad trzydziestu lat. Do powszechnego użytku weszła, zanim nastała era płatności bezgotówkowych, stąd pewnie jej niespotykana przewaga nad globalnie rozpowszechnionymi kartami, takimi jak amerykańska Visa, czy amerykańsko-europejska MasterCard.
Dankort powstała jako inicjatywa polityczna. Przewidując niedaleki boom na płatności bezgotówkowe i chcąc stworzyć krajową alternatywę dla międzynarodowej Visy, Duński Nationalbanken wraz z nordyckimi firmami rozpoczął emitowanie karty. Krok ten dał niezależność od zagranicznych firm wydających karty płatnicze oraz umożliwił zarabianie na kartach płatniczych firmom krajowym oraz samemu państwu. Z biegiem czasu jednak udziały w firmie emitującej karty (Nets) coraz mocniej przechodziły w ręce prywatne. Koniec końców w 2014 roku większość udziałów w firmie została odkupiona z rąk dwustu (!) skandynawskich banków przez amerykańską spółkę Helman & Friedman. Czy to oznacza koniec narodowej karty płatniczej? Zdecydowanie nie, choć wpływ Banku Narodowego Danii na działania firmy uległ marginalizacji. Firma, jako część systemu płatniczego w Danii, pozostaje jednak pod nadzorem Danske Nationalbanken.
Przewaga Dankort nad innymi kartami płatniczymi
Jaka jest przewaga Dankort nad innymi, typowymi kartami płatniczymi takimi jak Visa, czy MasterCard? Dlaczego tak wielu Duńczyków się na nią decyduje? Pierwszym podstawowym powodem jest jej długa obecność na rynku – pojawiła się ponad trzydzieści lat temu, gdy bezgotówkowe formy płatności dopiero wchodziły na rynek i dla większości mieszkańców Danii była to ich pierwsza karta płatnicza. W dzisiejszych czasach potentatów takich jak Visa, American Express, Diners, czy MasterCard, wprowadzenie nowej karty byłoby z pewnością dużo trudniejszym zadaniem. Drugim powodem, pośrednio wynikającym z pierwszego jest fakt, iż w dużej liczbie miejsc w Danii nie można zapłacić inną kartą niż Dankort. Wiele sklepów obsługuje wyłącznie Dankort, bo za transakcję nią ponoszą niższe opłaty niż w przypadku pozostałych kart. Trzecią przyczynę popularności Dankort można ująć bardzo zwięźle: brak opłat za użytkowanie. Czwarta przyczyna to wyższość Dankort nad typowymi kartami debetowymi – umożliwia operacje dostępne normalnie tylko dla karty kredytowej. Te wszystkie powody sprawiają, że Dankort używana jest przez większość dorosłych mieszkańców Danii.
„Techniczna” karta kredytowa – hybryda karty debetowej i kredytowej
Dankort to specyficzna kombinacja karty kredytowej i debetowej. Na czym to polega? Z jednej strony w Danii i w wielu innych krajach można nią dokonywać przedpłat/wpłat kaucji, np. gdy chcemy pożyczyć samochód, czy wpłacić kaucję za wynajem mieszkania – oferuje więc usługi dostępne w Polsce i w wielu innych krajach wyłącznie dla posiadaczy karty kredytowej. Co więcej, w odróżnieniu od międzynarodowych kart kredytowych takich jak VISA, czy MasterCard, klient nie ponosi za jej użytkowanie żadnych opłat. Z drugiej strony jednak Dankort nie jest zwykłą kartą kredytową: nie można na nią kupić produktów na kredyt. Tę cechę część osób może potraktować jako wadę, ale większość Duńczyków odbiera ją jako duży plus, pomoc w utrzymaniu w ryzach domowego budżetu.
Podsumowując, mając w ręku Dankort, otrzymujemy możliwość wykonywania operacji dostępnych normalnie wyłącznie dla posiadaczy karty kredytowej, równocześnie nie dostając w pakiecie narzędzia zwielokrotniającego nieprzemyślane, spontaniczne wydatki.
autor. Hanna Baster