Podczas drugiego dnia Forum Liderów Banków Spółdzielczych uwagę skupiono na problemie regulacji z jakimi musi zmierzyć się bankowość spółdzielcza. Powodem jest duże zainteresowanie zmianami legislacyjnymi z zakresu restrukturyzacji gospodarstw rolnych i dochodzenia roszczeń przez banki.
Debatę moderował wiceprezes ZBP, Jerzy Bańka. Na początku głos zabrał Tadeusz Białek, dyrektor Zespołu Prawno-Legislacyjnego ZBP. Zwrócił on uwagę na przepisy rozporządzenia, które wprowadziło do przedmiotów niepodlegających egzekucji, np. budynków należących do nieruchomości rolnej. Jak zaznaczył, ma to wpływ na rezerwy banku, jeśli przyjął, jak się później okazało nieskuteczne, zabezpieczenie na takiej nieruchomości. Poinformował również, że obecnie projektowane zmiany będą szły w kierunku oczekiwanym przez banki. Ponadto przedstawił trwające obecnie prace legislacyjne, m.in. te dotyczące ustawy o restrukturyzacji zadłużenia podmiotów prowadzących gospodarstwa rolne. Wspominał także o pracach nad zmianą ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W panelu dyskusyjnym wzięli udział: Jan Grzesiek, prezes zarządu Banku Spółdzielczego w Jarocinie, Maciej Piskorski, dyrektor Departamentu Produktów Agro w Banku BGŻ BNP Paribas, Zbigniew Polanowski, zastępca dyrektora Biura Finansowo‐Księgowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, Rafał Kamiński, zastępca dyrektora Departamentu Rozwoju Kadr w Przedsiębiorstwach, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości oraz Piotr Trescher, radca prawny Spółdzielczego Systemu Ochrony SGB.
Pomoc dla rolników
Jan Grzesiek stwierdził, że banki w Wielkopolsce radzą sobie z ograniczeniami, które nałożone są przez przepisy, ale powinno to być definitywnie rozwiązane. Tego samego zdania był Maciej Piskorski. Wg niego udział prawników ma tutaj istotne znaczenie, gdyż dzięki ich pomocy, banki w jakiś sposób radzą sobie z ograniczeniami, jednak nie powinno być to docelowe rozwiązanie. Poruszył także kwestię windykacji rolników. Podkreślił, że bank z zasady nie ma zamiaru tego robić, wręcz przeciwnie- chce nadal aktywnie wspierać akcję kredytową dla rolników. Kolejny gość, Piotr Trescher wspomniał o problemach, związanych z tworzeniem systemów ochrony. Zbigniew Polanowski natomiast, mówił o koncepcji nowej agencji jaką jest Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. Dyr. Rafał Kamiński prezentował projekt PARP wspierającą mikro i małych przedsiębiorców. Okazuje się, że w UE w ciągu roku upada 150 tys. firm, dlatego podejmuje się działania mające ograniczyć skalę tego zjawiska. Apelował, aby banki również dołączyły do tego projektu.
Miejsce banków spółdzielczych w lokalnych społecznościach
Druga część debaty poruszyła kwestie miejsca jakie zajmują bs-y w społecznościach lokalnych. Dyskusję moderował dr Mariusz Zygierewicz, dyrektor Zespołu Ekonomiczno- Regulacyjnego ZBP. Pierwsza prezentacja wprowadzająca, którą przedstawił Piotr Natkański, menadżer w Departamencie Gwarancji i Poręczeń Banku Gospodarstwa Krajowego dotyczyła gwarancji i pożyczek oraz korzyści i rolę banków spółdzielczych w dystrybucji środków unijnych i krajowych. Trzy linie gwarancyjne: „de minimis” (do 60% kapitału), COSME oraz najnowszy produkt, jakim jest Biznesmax (do 80% kapitału). Omówił zasady udzielania pożyczek szerokopasmowych i pośrednictwa w ich udzielaniu, a także pożyczek unijnych, w których dystrybucji może brać udział sektor spółdzielczy. Następnie głos zabrała Joanna Helmans, zastępca dyrektora Departamentu Wsparcia Krajowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, która mówiła o współpracy banków spółdzielczych z ARiMR, oraz o wyzwaniach przed jakimi obecnie stoi Agencja, w związku z wypłatą odszkodowań dla rolników z powodu suszy.
W dyskusji uczestniczyli: Katarzyna Siemaszko, pełniąca obowiązki prezesa zarządu Warmińskiego Banku Spółdzielczego, Krzysztof Sadurski, zastępca prezesa Zarządu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Włodzimierz Kocoń, wiceprezes zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego, Paweł Tomczak, dyrektor Biura Związku Gmin Wiejskich RP oraz Arkadiusz Lewicki, dyrektor Zespołu ds. Programów Publicznych i Środowisk Gospodarczych w ZBP. Podczas dyskusji poruszono kwestie obecnej sytuacji ekonomicznej obszarów wiejskich, oraz o tym, że rolnictwo nie dominuje wszędzie. Stwierdzono, że do dziś na rozwój gospodarczy obszarów wiejskich, odczuwa się wpływ okresu, w którym Polska znajdowała się pod zaborami. Zwrócono również uwagę na pogarszająca się sytuację rolników, co skutkuje obniżeniem opłacalności obsługi tej grupy klientów.
W jaki sposób kształtować niełatwe czasami relacje pomiędzy spółdzielcami i nadzorem, by z jednej strony nie uchybić wymogom ostrożnościowym, z drugiej zaś ograniczyć obowiązki formalne do niezbędnego minimum?
Odpowiedź na te pytania znajdowano podczas ostatniej już sesji tegorocznego Forum. Jako pierwszy głos zabrał Mariusz Hajduk, dyrektor Departamentu Inspekcji Bankowych Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, prezentował on wyniki inspekcji, które zostały przeprowadzone w minionym roku w około 40 bankach spółdzielczych. Kontrole koncentrowały się głównie na obszarze zarządzania ryzykiem, czasem również obejmowały inne strefy funkcjonowania instytucji. Badane było również dostosowanie banków lokalnych do wymogów rekomendacji nadzorczych, głównie T, S i J. Jakie ustalenia poczynił nadzór? Słabym punktem w wielu bankach okazała się ocena zdolności kredytowej, praktyka w tym obszarze nierzadko miała charakter wątpliwy z punktu widzenia art. 70 ust. 1 i 2 Prawa bankowego. Dużo zastrzeżeń budziła stosowana przez spółdzielców klasyfikacja ekspozycji kredytowej i wycena samych kredytów. Regulator zidentyfikował między innymi takie zjawiska jak niska jakość weryfikacji dokumentów potwierdzających dochody kredytobiorcy czy też brak zróżnicowania wskaźnika DtI. Również i w przypadku kredytowaniu firm przez niektóre banki pozyskiwanie informacji celem dokonania rzetelnej oceny budziło wątpliwości – stwierdzili inspektorzy KNF. – W szeregu przypadków została dokonana błędna klasyfikacja lub też źle oceniono sytuację ekonomiczno-finansową kredytobiorcy – zaznaczył Mariusz Hajduk.
Sesja została zakończona wystąpieniem Anny Trzecińskiej, wiceprezes NBP, która omówiła podstawy prawne dla procesy raportowania w sektorze bankowym. Wskazała instytucje upoważnione do otrzymywania danych również od spółdzielców. – NBP to hub statystyczny, wszyscy raportują do nas, a my zgodnie z podstawa prawną dystrybuujemy te informacje do innych instytucji – mówiła. Ponadto wspomniała także o budowie zintegrowanego systemu sprawozdawczości europejskiej, nawiązała też do ustaleń poczynionych z sektorem bankowym odnośnie analizy wymogów sprawozdawczych. Stosowne spotkanie z ekspertami w tej materii ma się odbyć jeszcze w październiku.
źródło: zbp.pl, fot. Marzena Stokłosa/ZBP